نحوه شارژ گاز کولرگازی
شما می توانید با به اشتراک گذاشتن دیدگاه و تجربیات خود در انتهای مقاله نحوه شارژ گاز کولرگازی به گفتمان آنلاین با تعمیرکاران آی پی امداد و دیگر کاربران بپردازید.
مشاوره آنلاینکولر گازی به عنوان یکی از پرکاربردترین وسایل سرمایشی، برای عملکرد صحیح و تولید هوای خنک به شارژ مناسب گاز مبرد نیاز دارد. با گذشت زمان یا به دلیل نشتی، مقدار این گاز ممکن است کاهش پیدا کرده و در نتیجه راندمان دستگاه افت کرده و سرمایش لازم را ایجاد نکند. به همین دلیل، آشنایی با نحوه شارژ گاز کولرگازی، انواع روش های شارژ، علائم کمبود گاز و مراحل گازگیری کولرگازی اهمیت زیادی دارد. در این مقاله از آی پی امداد، به صورت گام به گام مراحل رفع نشتی، وکیوم و شارژ گاز کولر گازی را بررسی میکنیم تا با اطلاعات کافی، بتوانید از عملکرد بهینه دستگاه خود اطمینان حاصل کنید. در صورتی که در زمینه شارژ گاز کولرگازی خود نیاز به کمک تکنسین های متخصص آی پی امداد دارید، میتوانید با شماره 02158941 و 02191003098 تماس گرفته و از خدمات سرویس و تعمیر کولرگازی در این مرکز بهرهمند شوید.
کاربران گرامی؛ چنانچه قصد شارژ گاز کولرگازی را در منزل دارید، اما به مراحل انجام این کار اشراف کافی را ندارید، به شما توصیه می کنیم تا در این مقاله با متخصصین آی پی امداد همراه باشید.
ویدئو آموزشی نحوه شارژ گاز کولرگازی
در فیلم آموزشی زیر، مراحل شارژ گاز کولر گازی به زبان ساده توسط کارشناس متخصص آی پی امداد آموزش داده شده است. اگر میخواهید بدانید چه زمانی باید گاز دستگاه را شارژ کنید، چه تجهیزاتی نیاز دارید و چگونه این کار را ایمن و اصولی انجام دهید، حتما تا انتها تماشا کنید.
نقش مبرد در عملکرد سیستم کولر گازی چیست؟
مبرد یا گاز سرمایشی، بخش مهمی در فرآیند سرمایش کولر گازی محسوب میشود. این ماده که به صورت گاز یا مایع در مدار بسته سیستم تهویه مطبوع گردش میکند، وظیفه اصلی انتقال حرارت را بر عهده دارد. عملکرد کولر گازی بدون وجود مبرد امکانپذیر نیست، چراکه این ماده واسطه ای بین گرمای محیط داخلی و دفع آن به فضای بیرون است. مبرد در کولر گازی طی یک چرخه مداوم، حرارت هوای داخل ساختمان را جذب کرده و آن را به بیرون منتقل میکند. این چرخه چهار مرحله اصلی دارد:
- تراکم (کمپرسور): مبرد در حالت گازی از اواپراتور به کمپرسور میرسد. در این مرحله تحت فشار بالا فشرده شده و دمای آن افزایش مییابد.
- تبدیل به مایع (کندانسور): مبرد داغ وارد کندانسور میشود، گرمای خود را به محیط بیرون منتقل میکند و به مایع تبدیل میشود.
- انبساط: پس از عبور از شیر انبساط، فشار مبرد به شدت کاهش مییابد و بخشی از آن تبخیر میشود.
- جذب گرما (اواپراتور): مبرد سرد شده وارد اواپراتور میشود و گرمای هوای داخل را جذب میکند. سپس دوباره به شکل گاز درآمده و چرخه تکرار میشود.
چرا شارژ صحیح مبرد اهمیت دارد؟
- اگر میزان گاز مبرد کم یا بیش از حد باشد، عملکرد کولر گازی با اختلال مواجه خواهد شد.
- کمبود گاز منجر به کاهش سرمایش، افزایش مصرف برق و حتی آسیب به کمپرسور میشود.
- در مقابل، شارژ بیش از حد میتواند فشار سیستم را بالا ببرد و باعث نشت یا خرابی قطعات گردد.
شناخت انواع گاز مبرد کولر گازی
یکی از مهمترین عوامل در عملکرد بهینه و عمر طولانی کولر گازی، انتخاب نوع مناسب گاز مبرد متناسب با طراحی و ظرفیت دستگاه است. امروزه چند نوع گاز مبرد متداول در کولرهای گازی استفاده میشود که هر کدام ویژگیهای فنی، زیست محیطی و کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه با مهمترین گازهای مبرد مورد استفاده در کولر گازی آشنا میشویم.
نوع گاز | دسته بندی | فشار گازی | اشتعال پذیری | کاربرد |
R22 | HCFC | متوسط | ندارد | کولرهای قدیمی |
R410A | HFC | بالا | ندارد | کولرهای جدید |
R32 | HFC | متوسط | کم (قابل کنترل) | کولرهای نسل جدید |
R134a | HFC | پایین | ندارد | خودرو و یخچال |
در ادامه هریک از ویژگی های این گازها را شرح خواهیم داد.
1. گاز R22
گاز R22 از قدیمیترین و پرکاربردترین مبردهای استفاده شده در سیستم های تهویه مطبوع طی چند دهه اخیر بوده است. این گاز ترکیبی از هیدروژن، کلر، فلوئور و کربن میباشد و بیشتر در کولرهای گازی قدیمی و سیستم های تهویه مطبوع ساخته شده قبل از سال 2010 استفاده میشود.
- دارای قدرت سرمایشی مناسب و عملکرد قابل قبول در شرایط آب و هوایی مختلف
- فشار کاری متوسط و نسبتا سازگار با بسیاری از قطعات سیستم
- به دلیل وجود کلر، تاثیر مخربی بر لایه اوزون دارد و باعث تخریب تدریجی آن میشود.
- مصرف انرژی نسبتا بالا نسبت به نسلهای جدیدتر
مزایا
- در گذشته بیشتر موجود بود و به راحتی تامین میشد.
- در بسیاری از کولرهای قدیمی نصب شده و با ساختار آنها کاملا هماهنگ است.
- عملکرد پایدار و قابل اطمینان در سیستمهای طراحی شده برای آن
معایب
- ممنوعیت تولید و واردات این گاز در بسیاری از کشورهای جهان بر اساس قوانین زیست محیطی
- نایابی و قیمت بالا برای شارژ گاز در سالهای اخیر
- ناسازگاری با تجهیزات جدید و مشکلاتی در تعمیرات
- عدم امکان جایگزینی مستقیم با گازهای جدید بدون تغییرات اساسی در سیستم
- برای سیستمهای جدید توصیه نمیشود و به تدریج باید جایگزین گردد.
2. گاز R410A
گاز R410A از خانواده هیدروفلوروکربنها (HFC) بوده و یکی از محبوب ترین و پراستفاده ترین مبردهای نسل جدید کولر گازی است. این گاز جایگزین استاندارد و مقرون به صرفه برای R22 به حساب میآید.
- ترکیبی از دو گاز R32 و R125 است که عملکردی بهینه و قدرتمند را فراهم میکند.
- فاقد کلر است، بنابراین آسیبی به لایه اوزون نمیرساند و سازگار با محیط زیست است.
- فشار کاری این گاز نسبت به R22 بیشتر است و برای همین کمپرسور و سایر قطعات باید مقاومتر باشند.
- دارای راندمان انرژی بالاتر و قابلیت سرمایش سریع تر نسبت به R22
مزایا
- به دلیل سازگاری با قوانین زیست محیطی، در تولید کولرهای جدید بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.
- باعث افزایش عمر مفید دستگاه و کاهش هزینههای مصرف برق میشود.
- مناسب برای سیستمهای اینورتر و کممصرف
- تنوع در تجهیزات و دسترسی آسان به کپسولهای شارژ آن
معایب
- فشار کاری بالا که اگر سیستم به درستی طراحی نشود، ممکن است به قطعات آسیب بزند.
- نیاز به تجهیزات تخصصی و روغنهای خاص برای شارژ و سرویس
- هزینه اولیه شارژ و نگهداری کمی بیشتر نسبت به R22
3. گاز R32
گاز R32 یکی از جدیدترین و پیشرفته ترین انواع مبردهای به کار رفته در کولرهای گازی است که در سالهای اخیر جایگاه ویژهای پیدا کرده است. این گاز نیز از خانواده HFC است ولی نسبت به R410A مزایای مهمی دارد. این گاز مورد استفاده در کولرهای گازی نسل جدید، بخصوص مدلهای اینورتر و کم مصرف که به دنبال کاهش اثرات زیست محیطی هستند، می باشد.
- مصرف انرژی کمتر و بازده سرمایشی بالاتر نسبت به R410A و R22
- دارای فشار کاری کمتر از R410A اما بالاتر از R22
- قابل بازیافت و دارای طول عمر طولانی در سیستم
مزایا
- بازدهی انرژی بالا و کاهش هزینههای برق مصرفی
- سازگار با استانداردهای جدید زیست محیطی
- نیاز به مقدار کمتری گاز برای ایجاد سرمایش مشابه که باعث کاهش هزینهها و حجم گاز در سیستم میشود.
- ایمنی نسبتا خوب، اگرچه گاز R32 دارای قابلیت اشتعال پایین است که باید در هنگام شارژ و تعمیر به آن توجه شود.
معایب
- با وجود ایمنی نسبتا خوب، اشتعال پذیری کم آن ایجاب میکند افراد سرویسکار با احتیاط و آموزش تخصصی این گاز را شارژ کنند.
- تجهیزات و ابزارهای مخصوص برای شارژ آن مورد نیاز است.
- در حال حاضر هنوز در برخی مناطق و بازارها کمتر شناخته شده و گاهی قیمت بالاتری دارد.
4. گاز R134a
گاز R134a یکی دیگر از گازهای مبرد است که بیشتر در سیستمهای سرمایشی کوچک، یخچالها و کولرهای خودرویی کاربرد دارد. این گاز از خانواده HFC است و فاقد کلر میباشد.
- فشار کاری پایین تر از R410A و R32 دارد.
- عملکرد مناسبی در دستگاههای کوچک و متوسط دارد.
- دوستدار محیط زیست تر از گازهای قدیمی اما دارای ضریب گرمایش جهانی نسبتا بالا
مزایا
- استفاده گسترده در خودرو و تجهیزات برودتی کوچک
- عدم آسیب به لایه اوزون
معایب
- برای سیستمهای تهویه مطبوع بزرگ و کولرهای گازی خانگی معمولی مناسب نیست.
- راندمان سرمایشی پایینتر نسبت به گازهای تخصصی کولر گازی
- همیشه نوع گاز مبرد باید مطابق با پلاک فنی دستگاه و طراحی کارخانه سازنده باشد. استفاده از گاز غیرمناسب باعث آسیب جدی به کمپرسور و سایر قطعات میشود.
- برخی گازها قابلیت اشتعال دارند و شارژ آنها باید توسط افراد متخصص و با تجهیزات ایمنی انجام شود.
- تولید و واردات برخی گازهای قدیمی مانند R22 محدود یا ممنوع شده است.
آیا تعویض گاز کولر گازی R22 با R410A امکانپذیر است؟
خیر، به طور مستقیم نمیتوان گاز R22 را با R410A جایگزین کرد و این کار نیاز به تغییرات گسترده و تخصصی در سیستم کولر گازی دارد. گاز R22 و R410A از نظر ساختار شیمیایی، فشار کاری و خصوصیات فنی تفاوتهای زیادی دارند که جایگزینی مستقیم آنها را غیرممکن میکند:
- گاز R410A فشار کاری بسیار بالاتری نسبت به R22 دارد. سیستمها و قطعات طراحی شده برای R22 تحمل فشار بالای R410A را ندارند.
- اگر R410A به جای R22 بدون تغییرات استفاده شود، ممکن است به کمپرسور، شیرها، لولهها و سایر اجزا آسیب جدی وارد شود و سیستم از کار بیفتد.
- سیستمهای R22 معمولا از روغن معدنی استفاده میکنند. اما سیستمهای R410A نیاز به روغنهای خاص پلی اورتان دارند.
- قطعات کمپرسور، شیر انبساط، لولهها و کندانسور برای هر نوع مبرد بهطور خاص طراحی شدهاند.
- برای جایگزینی R22 با R410A باید کل سیستم بازسازی و قطعاتی مانند کمپرسور و شیر انبساط تعویض شوند.
چگونه نوع گاز مناسب برای کولرگازی را تشخیص دهیم؟
انتخاب و استفاده از نوع گاز مبرد مناسب برای کولر گازی، اهمیت بسیار زیادی در عملکرد بهینه، دوام دستگاه و حفظ ایمنی دارد. برای تشخیص نوع گاز مناسب، باید موارد زیر را به دقت بررسی کنید:
1. مطالعه برچسب مشخصات فنی دستگاه (پلاک کولر گازی)
- روی بدنه کولر گازی، معمولا یک برچسب یا پلاک فنی نصب شده است که اطلاعات مهمی درباره مدل، ظرفیت، ولتاژ و نوع گاز مبرد مصرفی دستگاه را نشان میدهد.
- نوع گاز مبرد معمولا با عبارتهایی مثل “R22”, “R410A”, “R32” و … مشخص شده است.
- این برچسب بهترین و مطمئن ترین راه برای تعیین گاز مناسب است چون مطابق با طراحی کارخانه سازنده است.
2. دفترچه راهنمای کولر گازی
- دفترچه راهنمای دستگاه، اطلاعات تخصصی و دقیقی درباره نوع مبرد مصرفی ارائه میدهد.
- علاوه بر نوع گاز، روشهای شارژ، مقدار دقیق گاز و نکات ایمنی در دفترچه نوشته شده است.
- در صورت گم شدن دفترچه، میتوان آن را از سایت سازنده یا فروشنده دریافت کرد.
3. پرسش از تکنسینهای متخصص و نمایندگی رسمی
- تعمیرکاران مجرب یا نمایندگی رسمی برند کولر گازی، معمولا اطلاعات دقیق درباره نوع گاز مصرفی دستگاه شما را دارند.
- آنها میتوانند با مشاهده مدل و شماره سریال، نوع مبرد را به درستی تشخیص دهند.
4. بررسی تاریخ ساخت و مدل کولر گازی
- کولرهای ساخته شده قبل از سال 2010 معمولا از گاز R22 استفاده میکردند.
- کولرهای جدیدتر معمولا با گازهای R410A یا R32 تولید میشوند.
- این نکته به خصوص در صورتی که برچسب یا دفترچه در دسترس نباشد، کمک کننده است.
5. تشخیص نوع گاز از طریق دستگاههای تخصصی
- در برخی موارد، تکنسینها از ابزارهای مخصوص (مانند دستگاههای تشخیص گاز مبرد یا منیفولد گیج) استفاده میکنند تا نوع گاز موجود یا لازم برای شارژ را بررسی کنند.
- این روش برای مواقعی کاربرد دارد که اطلاعات روی برچسب یا دفترچه در دسترس نیست یا گاز دستگاه به صورت ناقص شارژ شده است.
چه زمانی نیاز به شارژ گاز کولر گازی است؟
شارژ گاز کولر گازی یکی از مراحل مهم نگهداری و تعمیر سیستم تهویه مطبوع است که تاثیر مستقیم بر عملکرد، بازدهی و طول عمر دستگاه دارد. اما این سوال مطرح است که چه زمانی باید گاز کولر گازی شارژ شود؟ پاسخ این است که شارژ گاز فقط زمانی انجام میشود که کمبود یا نشت گاز وجود داشته باشد و دستگاه نتواند به درستی کار کند.
1. زمان نصب اولیه دستگاه
- در زمان نصب اولیه کولر گازی، شارژ دقیق و استاندارد گاز مبرد لازم است.
- بسیاری از کولرهای گازی به صورت پیش شارژ شده وارد بازار میشوند، اما در بسیاری از موارد (مثلا کولرهای اسپلیت که بخش داخلی و خارجی جداگانه نصب میشوند)، نیاز به شارژ مجدد گاز پس از نصب صحیح لولهها و اتصال قطعات وجود دارد.
- اگر گاز به میزان کافی و با فشار مناسب وارد سیستم نشود، کولر قادر به تولید سرمای کافی نخواهد بود و ممکن است کمپرسور نیز آسیب ببیند.
- شارژ گاز در نصب اولیه باید مطابق با دستورالعمل کارخانه سازنده و استانداردهای فنی انجام شود.
2. پس از تعمیرات یا نشتی گاز
- هرگاه سیستم کولر گازی تعمیر یا باز و بسته شود، یا نشتی گاز در دستگاه تشخیص داده شود، شارژ گاز ضروری است.
- نشتی گاز به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی لولهها، خرابی اتصالات، یا سوراخ شدن کندانسور رخ میدهد و باعث کاهش میزان گاز مبرد میشود.
- پس از تعمیر محل نشتی، برای بازگرداندن عملکرد مناسب سیستم، گاز باید شارژ شود.
- همچنین در تعمیرات قطعاتی مانند کمپرسور، شیر انبساط یا کندانسور، ممکن است نیاز به تخلیه کامل گاز و شارژ مجدد آن باشد.
- شارژ گاز پس از تعمیر باید دقیق و مطابق با مقدار استاندارد باشد تا از فشار و دمای کاری صحیح دستگاه اطمینان حاصل شود.
3. بررسی دورهای و نگهداری پیشگیرانه
- برای جلوگیری از مشکلات جدی و حفظ کارایی کولر گازی، شارژ گاز باید به صورت دورهای بررسی شود.
- کارشناسان توصیه میکنند حداقل سالی یکبار کولر گازی را توسط تکنسین متخصص بررسی و در صورت نیاز گاز آن را شارژ یا اصلاح کنند.
- کاهش کارایی سرمایش، افزایش مصرف برق و صدای غیرطبیعی کمپرسور از نشانههای کاهش گاز است که باید به آن توجه شود.
- نگهداری پیشگیرانه باعث جلوگیری از نشتیهای کوچک و بزرگ میشود و عمر مفید دستگاه را افزایش میدهد.
- در بررسی دورهای، علاوه بر شارژ گاز، سیستم عیب یابی شده و اگر نیاز به تعویض قطعات باشد، انجام میشود.
علائم کمبود گاز کولرگازی
در بسیاری از مواقع به هنگام تمام شدن یا نشتی گاز کولرگازی، می توان نشانه ها و علائمی را در کارکرد دستگاه مشاهده نمود که به کمک آنها می توانید تشخیص دهید که اسپیلت شما نیاز به شارژ گاز خواهد داشت. کمبود گاز مبرد در کولر گازی باعث کاهش کارایی، افزایش مصرف برق و در نهایت خرابی قطعات حساس دستگاه میشود. شناخت علائم خالی شدن گاز کولر گازی بسیار مهم است تا در زمان مناسب نسبت به شارژ گاز یا تعمیر اقدام کنید. علائم کمبود گاز عبارت اند از:
1. کاهش قابل توجه سرمایش کولر
- مهمترین و بارزترین علامت کمبود گاز، کاهش قدرت سرمایس و خنک نکردن کولر گازی است.
- وقتی گاز مبرد کم شود، مقدار سرمایی که سیستم میتواند تولید کند، کاهش یافته و هوای خروجی از پنل داخلی به اندازه کافی سرد نیست.
- ممکن است دستگاه روشن بماند، اما سرمای مطلوب را ایجاد نکند.
2. افزایش زمان کارکرد کولر
- در شرایط کمبود گاز، کولر برای رسیدن به دمای تنظیم شده زمان بیشتری کار میکند.
- کمپرسور به دلیل کمبود مبرد باید فشار بیشتری ایجاد کند و در نتیجه بیشتر روشن میماند.
- این موضوع باعث افزایش مصرف برق و فرسودگی زودرس قطعات میشود.
3. صدای غیرعادی و افزایش صدای کمپرسور
- وقتی گاز کولر کم باشد، کمپرسور تحت فشار غیرطبیعی قرار میگیرد و ممکن است صدای غیرمعمول یا بلندتری ایجاد کند.
- شنیدن صدای کلیک، وزوز یا صدای ضربهای از کمپرسور یا قسمتهای دیگر سیستم، نشانهای از مشکل در مدار گاز است.
4. یخ زدن لولههای ورودی یا خروجی کندانسور
- یکی از نشانههای واضح کمبود گاز، یخ زدن لوله های رفت و برگشت کولرگازی یا خروجی کندانسور (واحد بیرونی) یا روی اواپراتور (واحد داخلی) است.
- کمبود گاز باعث کاهش فشار و دمای مبرد شده و این موضوع منجر به تشکیل یخ در این بخشها میشود.
- یخ زدگی ممکن است باعث انسداد جریان هوا و افت شدید عملکرد شود.
5. افزایش دمای کمپرسور
- وقتی گاز مبرد کم است، کمپرسور باید بیشتر و با فشار بالاتری کار کند تا سرمای لازم تولید شود.
- این فشار زیاد باعث افزایش دمای کمپرسور شده و احتمال آسیب یا سوختن آن افزایش مییابد.
6. افزایش مصرف برق کولر گازی
- کمبود گاز باعث میشود کولر مدت بیشتری کار کند و کمپرسور تحت فشار بیشتری باشد.
- این وضعیت منجر به مصرف برق غیرمعمول و افزایش هزینههای انرژی میشود.
- اگر متوجه مصرف برق زیاد کولرگازی شدید، کمبود گاز میتواند یکی از دلایل احتمالی باشد.
میزان شارژ گاز کولر گازی چقدر است؟
میزان شارژ گاز مبرد در کولر گازی یکی از عوامل کلیدی در عملکرد صحیح و بهینه دستگاه است. شارژ گاز باید دقیقا مطابق با مقدار توصیه شده توسط کارخانه سازنده باشد؛ شارژ کمتر یا بیشتر از حد استاندارد میتواند باعث مشکلات جدی شود. برای اینکه بتوانید مقدار شارژ گاز کولر گازی خود را پیدا نمایید، بهترین و مناسب ترین روش این است که از اطلاعات درون دفترچه راهنمای دستگاه خود یا پلاک فنی آن کمک بگیرید. به طور کلی عوامل تعیین کننده مقدار گاز کولر پنجره ای و اسپیلت شامل موارد زیر است:
1. مشخصات کارخانه سازنده
- کارخانه تولیدکننده کولر گازی در دفترچه راهنما و برچسب فنی (پلاک) دستگاه، مقدار دقیق گاز مبرد مورد نیاز را به صورت وزن (مثلاً گرم یا کیلوگرم) یا فشار کاری توصیه میکند.
- این مقدار بر اساس ظرفیت سرمایشی دستگاه، نوع مبرد و طراحی مدار داخلی سیستم تعیین شده است.
- برای مثال، یک کولر 18 هزار بی تی یو ممکن است حدود 600 تا 700 گرم گاز R410A نیاز داشته باشد.
2. نوع مبرد (گاز کولر)
- گازهای مختلف دارای ویژگیهای فیزیکی متفاوتی هستند و مقدار شارژ برای هر نوع متفاوت است.
- به عنوان مثال، گاز R22 و R410A دو نوع رایج مبرد هستند که هر کدام فشار کاری و تراکم متفاوتی دارند.
- نوع گاز مبرد روی دمای تبخیر، فشار کارکرد و در نهایت میزان مورد نیاز شارژ تاثیرگذار است.
3. طول و قطر لوله های رابط (لوله مسی)
- فاصله و طول لولههای بین یونیت داخلی (پنل) و خارجی (کندانسور) بسیار مهم است.
- هر چه طول لوله بیشتر باشد، حجم بیشتری از گاز در داخل لولهها باقی میماند و باید میزان گاز شارژ شده افزایش یابد.
- معمولا کارخانهها مقدار استاندارد گاز را برای طول لوله مشخصی اعلام میکنند (مثلا 5 متر). اگر طول لوله بیشتر باشد، باید به ازای هر متر اضافه مقدار مشخصی گاز بیشتر شارژ شود.
- قطر لوله نیز بر جریان گاز و میزان مورد نیاز اثرگذار است.
4. شرایط محیطی و دمای منطقه نصب
- دمای محیط اطراف و شرایط آب و هوایی میتواند بر میزان شارژ گاز تأثیر بگذارد.
- در مناطق بسیار گرم، فشار کاری سیستم تغییر میکند و ممکن است تکنسین مجبور شود میزان شارژ را کمی تنظیم کند تا کارکرد بهینه حفظ شود.
5. وضعیت و شرایط تعمیرات یا تعویض قطعات
- در صورت تعویض قطعات اصلی مانند کمپرسور یا کندانسور، یا انجام تعمیرات اساسی که باعث خروج گاز شود، شارژ مجدد باید متناسب با شرایط جدید انجام شود.
- معمولاً پس از تخلیه کامل گاز، میزان دقیق گاز باید طبق استاندارد دستگاه و شرایط نصب دوباره شارژ شود.
جدول مقدار گاز مورد نیاز کولر گازی بر اساس ظرفیت و نوع مبرد
ظرفیت کولرگازی | مقدار گاز R22 (کیلوگرم) | مقدار گاز R410A (کیلوگرم) |
12000 BTU (1 تن) | 0.75 تا 0.85 | 0.9 تا 1.1 |
18000 BTU (1.5 تن) | 1.1 تا 1.3 | 1.4 تا 1.6 |
24000 BTU (2 تن) | 1.5 تا 1.7 | 1.8 تا 2.0 |
30000 BTU | 1.9 تا 2.1 | 2.3 تا 2.5 |
آشنایی با 5 روش شارژ گاز کولر گازی اسپیلت
شارژ گاز کولر گازی میتواند به چند روش مختلف انجام شود که هر کدام با توجه به شرایط سیستم، نوع دستگاه، میزان گاز مورد نیاز و امکانات موجود انتخاب میشود. انتخاب روش صحیح شارژ گاز باعث بهینه شدن عملکرد کولر، افزایش عمر مفید دستگاه و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری میشود. شما می توانید با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع وسایل موجود یا نیاز خود، یکی از این روش ها را انتخاب نمایید. انواع روش های گاز کردن اسپیلت و کولرگازی شامل موارد زیر می باشد:
- شارژ گاز به روش وزنی
- شارژ گاز با گیج منیفولد
- شارژ گاز آمپری
- شارژ گاز با دستگاه شارژ اتوماتیک
- شارژ گاز به روش پر کردن کامل
روش شارژ گاز | عملکرد | مزایا | معایب | کاربرد |
گیج منیفولد | اندازهگیری فشار با گیج و شارژ دستی | ساده، کم هزینه، رایج | نیاز به تجربه، احتمال خطا | شارژ و سرویس معمولی کولر |
آمپری | شارژ بر اساس جریان کمپرسور | تنظیم دقیقتر، روش مکمل | غیرمستقیم، نیاز به آمپرمتر | کنترل نهایی در کنار روشهای دیگر |
وزنی | شارژ بر اساس وزن دقیق گاز | دقت بالا | نیاز به ترازو دقیق | شارژ دقیق در مراکز حرفهای |
دستگاه شارژ اتوماتیک | شارژ خودکار با حسگر و کنترل دقیق | بسیار دقیق، سریع و آسان | هزینه بالا، نیاز به دستگاه | مراکز خدمات حرفهای و کارخانهها |
شارژ کامل | شارژ طبق مقدار استاندارد کارخانه | تضمین عملکرد کامل سیستم | احتمال شارژ اضافی | نصب اولیه و پس از تعمیرات کلی |
در ادامه این بخش به توضیح هریک از این روش های شارژ گاز اسپیلت می پردازیم.
1. شارژ گاز به روش وزنی
این روش، دقیق ترین و علمی ترین شیوه شارژ گاز است و به خصوص در نصب اولیه کولر گازی یا پس از تعمیرات اساسی به کار میرود. در روش شارژ گاز کولر گازی با ترازو یا شارژ گاز وزنی، تکنسین میزان گاز مبرد را بر اساس وزن مشخص شده توسط کارخانه سازنده اندازه گیری و شارژ میکند.
- دقت بسیار بالا در شارژ که باعث عملکرد بهتر سیستم و مصرف بهینه انرژی میشود.
- جلوگیری از شارژ بیش از حد یا کمبود گاز که هر دو برای کمپرسور و عملکرد دستگاه مضر هستند.
- نیاز به تجهیزات دقیق مانند ترازو دیجیتال، منیفولد گیج و پمپ وکیوم
- ابتدا با کمک پمپ وکیوم، هوای داخل مدار کولر گازی به طور کامل تخلیه میشود تا رطوبت و ناخالصیها از سیستم خارج گردد.
- کپسول گاز مبرد روی ترازو دیجیتال قرار میگیرد و وزن دقیق گاز موجود در کپسول مشخص میشود.
- سپس با اتصال شلنگها و منیفولد گیج، گاز به آرامی وارد مدار میشود تا مقدار گاز تزریق شده به اندازه تعیینشده برسد.
- در این مرحله وزن گاز مصرفشده با وزن اولیه مقایسه میشود تا شارژ به دقت انجام شود.
2.شارژ گاز کولر گازی به روش گیج منیفولد
روش شارژ گاز با گیج منیفولد یکی از رایجترین و سنتی ترین روشهاست که تکنسینها برای شارژ و عیب یابی کولرگازی استفاده میکنند. این روش برای شارژ گاز کولرهای معمولی، سرویسهای دورهای و عیب یابی سیستم بسیار متداول است و در بسیاری از کارگاههای تعمیراتی به کار میرود.
- ابزاری قابل اعتماد برای سنجش فشار سیستم و میزان گاز موجود
- نیاز به دانش فنی و تجربه برای تفسیر صحیح فشارها و تعیین مقدار گاز
- سرعت انجام مناسب و هزینه پایین ابزار
- منیفولد گیج یک دستگاه دارای دو گیج فشار است؛ یکی فشار سمت کم فشار (Low Side) و دیگری فشار سمت پر فشار (High Side).
- تکنسین با اتصال شلنگها به نقاط سرویس روی لولههای رفت و برگشت سیستم، فشارهای گاز را در دو سمت سیستم اندازهگیری میکند.
- با توجه به میزان فشارها و دمای محیط، مقدار تقریبی گاز لازم برای شارژ مشخص میشود.
- تکنسین با بازکردن شیرهای منیفولد، گاز را به آرامی به سیستم وارد میکند و فشارها را به طور مداوم کنترل مینماید.
- این کار تا رسیدن فشارها به حد استاندارد که مطابق جدولهای فنی یا تجربه است ادامه پیدا میکند.
3. شارژ گاز کولر گازی به روش آمپری
روش شارژ آمپری یا بر اساس جریان مصرفی کمپرسور، یکی از روشهای کنترلی برای تنظیم میزان گاز مبرد است. این روش در کنار دیگر روش ها به عنوان روشی تکمیلی و کنترل نهایی شارژ گاز استفاده میشود، مخصوصا در شرایطی که فشار و دما نمیتوانند به تنهایی معیار دقیق باشند.
- روش غیرمستقیم ولی کاربردی برای تشخیص میزان شارژ گاز بر اساس عملکرد الکتریکی کمپرسور
- نیازمند آمپرمتر دقیق و تجربه در تفسیر جریانهای کمپرسور
- نمیتواند به تنهایی میزان دقیق گاز را مشخص کند، اما برای تنظیم نهایی بسیار کمک کننده است.
- آمپرمتر به طور سری به سیم برق کمپرسور وصل میشود تا جریان مصرفی آن در هنگام کار اندازهگیری شود.
- جریان مصرفی کمپرسور به صورت مستقیم با میزان بار کمپرسور و عملکرد سیستم مرتبط است.
- تکنسین با شارژ تدریجی گاز، جریان کمپرسور را زیر نظر میگیرد تا جریان به مقدار استاندارد که در دفترچه فنی یا تجربه تعیین شده برسد.
- اگر جریان کمپرسور کمتر یا بیشتر از حد استاندارد باشد، احتمال کمبود یا اضافه بودن گاز وجود دارد.
- شارژ ادامه پیدا میکند تا جریان به محدوده مطلوب و استاندارد برسد.
4. شارژ گاز کولر گازی با دستگاه شارژ اتوماتیک
دستگاه شارژ اتوماتیک گاز کولر گازی، یک وسیله پیشرفته و دقیق است که فرآیند شارژ گاز را با کمترین دخالت انسانی و با حداکثر دقت انجام میدهد. این دستگاهها بیشتر در مراکز خدماتی حرفهای و کارخانهها استفاده میشوند و برای انجام شارژ دقیق، سریع و بدون خطا بسیار مناسب هستند.
- دقت بسیار بالا و کاهش خطاهای انسانی
- سرعت و سهولت در انجام عملیات شارژ
- امکان استفاده برای انواع مختلف سیستمها و گازهای مبرد
- هزینه اولیه بالا برای خرید دستگاه ولی صرفهجویی در زمان و افزایش کیفیت کار
- این دستگاه دارای سیستمهای کنترلی و حسگرهای فشار، دما و وزن است که به طور همزمان پارامترهای سیستم را میسنجد.
- تکنسین تنها مقدار گاز مورد نیاز یا نوع گاز را وارد دستگاه میکند.
- دستگاه با استفاده از اطلاعات حسگرها و الگوریتمهای کنترلی، میزان شارژ گاز را به صورت خودکار تنظیم و انجام میدهد.
- سیستم میتواند شارژ وزنی را به طور خودکار انجام دهد، همچنین وضعیت نشتی و فشار سیستم را کنترل کند.
- در پایان عملیات، گزارش دقیق از میزان گاز شارژ شده و شرایط سیستم ارائه میشود.
5. شارژ گاز به روش پر کردن کامل
این روش شامل تخلیه کامل گاز مبرد قبلی (در صورت وجود) و شارژ کامل سیستم با مقدار مشخص شده توسط کارخانه سازنده است. بیشتر در زمان نصب اولیه، تعمیرات اساسی و تعویض کمپرسور یا سیستم به کار میرود.
- بهترین و مطمئن ترین روش برای راه اندازی اولیه یا پس از تعمیرات اساسی
- تضمین عملکرد بهینه و طول عمر بیشتر دستگاه
- نیازمند تجهیزات تخصصی و دانش فنی کامل
- ابتدا سیستم به طور کامل با پمپ وکیوم خالی میشود.
- سیستم از نظر نشتی و سایر مشکلات بررسی و رفع میگردد.
- سپس مقدار دقیق گاز مبرد مطابق با مشخصات دستگاه از طریق ترازو و تجهیزات اندازهگیری شارژ میشود.
- پس از شارژ، فشار و دما به دقت کنترل و تنظیم میشود.
نحوه گاز گیری کولر گازی دوتیکه و پنجره ای در 9 مرحله
فرآیند شارژ گاز کولر گازی یک عملیات دقیق و تخصصی است که نیاز به دانش فنی، ابزار مناسب و دقت بالا دارد. انجام صحیح آن علاوه بر افزایش عمر دستگاه و بهبود عملکرد، از خطراتی مانند نشتی گاز و خرابی کمپرسور جلوگیری میکند. اگر در هر مرحله اطمینان کافی ندارید، بهتر است این کار توسط تعمیرکار متخصص انجام شود.
- آماده سازی تجهیزات لازم
- بررسی نشتی گاز در سیستم
- وکیوم کردن سیستم برای حذف هوا و رطوبت
- اتصال منیفولد گیج و شلنگها
- بررسی فشار اولیه سیستم
- شروع شارژ گاز
- کنترل عملکرد سیستم حین شارژ
- اتمام شارژ و قطع اتصال
- تست نهایی و ارزیابی
در ادامه این بخش به صورت گام به گام و 0 تا 100 به بررسی مراحل شارژ گاز گازگیری کولر دوتیکه و پنجره ای می پردازیم.
1. آماده سازی تجهیزات لازم برای شارژ گاز اسپیلت
در ادامه فهرست کامل ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای شارژ گاز کولر گازی را ذکر کرده ایم.
- منیفولد گیج برای اندازه گیری و تست فشار گاز کولر گازی در سیستم و کنترل میزان شارژ
- شلنگهای مخصوص سرویس برای اتصال منیفولد به شیرهای سرویس کولر گازی
- کپسول گاز مبرد مناسب
- ترازوی دیجیتال یا ترازو مخصوص شارژ گاز
- آمپرمتر برای اندازهگیری جریان برق کمپرسور در روش آمپری
- دستگاه شارژ اتوماتیک گاز (در صورت استفاده)
- آچار فرانسه یا آچار مخصوص شیر سرویس
- دماسنج دیجیتال یا آنالوگ
- کیت نشت یاب گاز برای بررسی نشتی احتمالی سیستم قبل و بعد از شارژ
- دستکش و عینک محافظ
- دفترچه فنی یا دستورالعمل شارژ گاز
2. بررسی نشتی گاز در سیستم
یکی از مهمترین اقدامات پیش از شارژ گاز کولرگازی، بررسی و رفع نشتی های احتمالی در سیستم دستگاه است. قبل از شارژ گاز، تشخیص و رفع نشتی الزامی است.
- ابتدا تمامی لولهها، اتصالات، شیرهای سرویس، کمپرسور و فیلترها را از نظر ترک، خوردگی، زنگ زدگی و هرگونه آسیب دیدگی بررسی کنید.
- به دنبال نقاطی باشید که احتمال ایجاد نشتی در آنها وجود دارد، مثل اتصالات پیچ شده، جوشها یا محل اتصال لولهها
- شیلنگ دستگاه نشت یاب را به آرامی به نقاط مشکوک نزدیک کنید. هرگونه زنگ هشدار یا نور نشاندهنده وجود نشتی است.
- همچنین می توانید محل مشکوک را با کف صابون یا محلول آب و مایع ظرفشویی آغشته کنید.
- اگر محل نشتی وجود داشته باشد، حبابهای کوچک روی سطح ایجاد میشود.
- پس از شناسایی محل دقیق، با استفاده از ابزار مناسب (جوشکاری، تعویض قطعه، یا مهر و موم) نشتی را تعمیر کنید.
- اگر لوله یا قطعهای آسیب دیده است، بهتر است آن را تعویض کنید تا نشتی مجدد اتفاق نیفتد.
3. وکیوم کردن سیستم برای حذف هوا و رطوبت
- شلنگهای منیفولد گیج را به شیرهای سرویس وصل کنید.
- خروجی پمپ وکیوم را به منیفولد وصل نمایید.
- اطمینان حاصل کنید که تمامی اتصالات محکم و بدون نشتی باشند.
- پمپ وکیوم را روشن کنید و اجازه دهید برای حداقل 15 تا 30 دقیقه کار کند.
- فشار داخل سیستم باید به زیر 500 میکرون (0.5 Torr) برسد. فشار دقیق را با گیج وکیوم کنترل کنید.
- وکیوم باعث کشیده شدن هوای موجود و رطوبت به بیرون سیستم میشود.
- رطوبت باقی مانده در سیستم به شدت مخرب است و باعث ایجاد اسید و خوردگی داخل لولهها میشود.
- پس از رسیدن فشار به مقدار مطلوب، شیرهای منیفولد را ببندید تا هوای خارج وارد سیستم نشود.
- پمپ را خاموش کنید و اتصالها را جدا کنید.
- اگر فشار وکیوم به مقدار مناسب نرسید، ممکن است نشتی وجود داشته باشد که باید مجددا بررسی شود.
- گاهی در شرایط خاص، وکیوم کردن ممکن است نیاز به زمان بیشتری داشته باشد.
4. اتصال منیفولد گیج و شلنگها
اتصالات صحیح و محکم برای جلوگیری از نشت گاز و ایمنی فرآیند شارژ بسیار مهم است. نحوه استفاده از گیج گاز کولر به صورت زیر است:
- معمولا سه شلنگ با رنگهای آبی، قرمز و زرد استفاده میشود.
- شلنگ زرد برای اتصال به کپسول گاز یا دستگاه شارژ است.
- شلنگهای آبی و قرمز به شیرهای سرویس قسمت کم فشار و پر فشار وصل میشوند.
- شلنگها را به ترتیب و به درستی به اتصالهای منیفولد وصل کنید.
- مطمئن شوید که اتصالات سفت و بدون نشتی باشند.
- شیر کپسول گاز را قبل از اتصال شلنگ ببندید.
- سپس شلنگ را به شیر کپسول وصل کنید و محکم کنید.
- تمام اتصالات را دوباره بررسی کنید تا هیچ نشتی وجود نداشته باشد.
- مطمئن شوید که همه شیرهای منیفولد در حالت بسته هستند تا شارژ به صورت کنترل شده انجام شود.
5. بررسی فشار اولیه سیستم
اندازه گیری فشار اولیه به شما کمک میکند تا میزان کمبود یا اضافه بودن گاز را شناسایی کنید و مقدار شارژ را به درستی تنظیم نمایید.
- گیج منیفولد را مشاهده کنید و فشار موجود در خطوط کم فشار (Low Side) و پر فشار (High Side) را یادداشت کنید.
- پس از خواندن گیج کولر گازی، فشارها را با مقادیر استاندارد سیستم مقایسه کنید که معمولا در دفترچه راهنما یا روی برچسب دستگاه درج شده است.
- فشار پایین نشان دهنده کمبود گاز است و فشار بالا ممکن است به دلایل مختلف از جمله شارژ زیاد یا مشکلات مکانیکی باشد.
- فشار غیرمعمول ممکن است نشانه وجود نشتی، انسداد یا خرابی قطعات باشد.
- در صورتی که فشار کم بود، باید شارژ گاز انجام شود.
- اگر فشار خیلی بالا بود، ابتدا باید علت بررسی شود و شاید لازم باشد گاز اضافی تخلیه گردد.
- فشار سیستم تحت تاثیر دما و نوع گاز قرار دارد، بنابراین شرایط محیطی را در نظر بگیرید.
- برخی کولرهای جدید مجهز به سنسورهای دقیق فشار و دما هستند که تشخیص را ساده تر میکنند.
6. شروع شارژ گاز
- شارژ گاز باید با دقت بالا و مطابق استاندارد کارخانه انجام شود تا از عملکرد صحیح و طول عمر دستگاه اطمینان حاصل شود.
- شیر کپسول را به آرامی باز کنید تا گاز آزاد شود.
- در ابتدا شیرهای منیفولد بسته بماند.
- شیر منیفولد را به آرامی باز کنید تا گاز وارد سیستم شود.
- جریان گاز باید کنترل شده و تدریجی باشد.
- در روش وزنی با استفاده از ترازو، مقدار مشخصی گاز بر اساس وزن وارد سیستم میشود.
- در روش گیج منیفولد فشارها را کنترل کرده و شارژ را تا رسیدن به فشار مناسب ادامه میدهید.
- در روش آمپری جریان کمپرسور اندازهگیری شده و شارژ تا رسیدن جریان به مقدار مطلوب ادامه مییابد.
- در روش شارژ اتوماتیک نیز دستگاه مخصوصی مقدار دقیق گاز را شارژ میکند.
- در حین شارژ، فشارها، دما و جریان کمپرسور را مرتب چک کنید.
- از مقدار گاز اضافه یا کم شارژ جلوگیری کنید.
- شارژ بیش از حد یا کمتر از حد مجاز باعث مشکلات جدی در عملکرد و خرابی کمپرسور میشود.
- همیشه مقدار دقیق گاز مجاز را از دفترچه یا برچسب دستگاه چک کنید.
7. کنترل عملکرد سیستم حین شارژ
کنترل عملکرد سیستم در زمان شارژ از بروز خرابیهای احتمالی جلوگیری میکند و اطمینان میدهد کولر به درستی شارژ شده است.
- باید صدای کارکرد کمپرسور یکنواخت و بدون نوسان باشد. صدای غیرعادی نشانه مشکل است.
- دمای هوای سرد خروجی از پنل داخلی باید به تدریج کاهش پیدا کرده و به محدوده استاندارد برسد.
- فشار سمت کم فشار و پر فشار را مرتب کنترل کنید. فشارها باید در محدوده توصیه شده باقی بمانند.
- جریان کمپرسور را با آمپرمتر اندازه بگیرید. جریان باید مطابق مقدار مشخص شده در دفترچه فنی باشد.
- افزایش ناگهانی فشار، داغ شدن بیش از حد کمپرسور، یا هرگونه لرزش و صدای غیرعادی نشانه مشکل است.
8. اتمام شارژ و قطع اتصال
- پس از رسیدن به مقدار مناسب، شیر کپسول را ببندید.
- شیرهای منیفولد را ببندید تا جریان گاز به طور کامل قطع شود.
- شلنگها را به آرامی و بدون اعمال فشار زیاد از شیرهای سرویس جدا کنید.
- مطمئن شوید شیرهای سرویس کاملاً بسته باشند تا گاز سیستم نشت نکند.
9. تست نهایی و ارزیابی
- تست نهایی برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم پس از شارژ بسیار مهم است.
- کولر را روشن کنید و چند دقیقه در حالت عملکرد قرار دهید.
- فشار و دمای سیستم را مجددا اندازه گیری کنید.
- دمای خروجی باید مطابق استاندارد باشد و فشار در محدوده نرمال قرار گیرد.
- مجدداً با نشتیاب گاز یا روش کف صابون، اطراف شیرها و اتصالات را چک کنید.
- مطمئن شوید کمپرسور بدون صدای غیرعادی کار میکند.
- اطلاعات فشار، دما، مقدار شارژ گاز و شرایط عملکرد را ثبت کنید تا در مراجعات بعدی قابل بررسی باشد.
نکات مهم هنگام گاز زدن کولر گازی
شارژ گاز کولر گازی علاوه بر تخصص و تجهیزات مناسب، نیازمند رعایت نکات ایمنی و فنی است. توجه به نکات مهم ذکر شده باعث افزایش عمر دستگاه، بهبود عملکرد و کاهش هزینههای تعمیرات آینده خواهد شد.
- حتما نوع گاز مورد استفاده را طبق مشخصات فنی و دفترچه راهنمای دستگاه انتخاب کنید. استفاده از گاز نامناسب میتواند باعث خرابی کمپرسور و کاهش راندمان شود.
- از گازهای بازیافتی و غیر استاندارد استفاده نکنید، زیرا ممکن است آلوده به رطوبت، ذرات معلق یا مواد مضر باشند.
- مقدار گاز باید با دقت و بر اساس وزن تعیین شده توسط سازنده شارژ شود. شارژ بیش از حد یا کمتر از حد مجاز، عملکرد دستگاه را مختل میکند.
- در صورت عدم دسترسی به دفترچه، میتوان با استفاده از روشهای فشار، جریان آمپر یا دستگاههای دیجیتال مقدار شارژ را تخمین زد، اما همیشه دقت داشته باشید.
- رفع تمامی نشتیها و عیبهای مکانیکی سیستم از پیش نیازهای شارژ گاز است.
- انجام وکیوم کامل جهت حذف هوا و رطوبت ضروری است تا از آسیب رسیدن به کمپرسور جلوگیری شود.
- حتما هنگام کار از دستکش و عینک محافظ استفاده کنید. گازهای مبرد در صورت تماس مستقیم با پوست یا چشم میتوانند آسیب برسانند.
- شارژ گاز باید در فضای باز یا محیط با تهویه مناسب انجام شود تا از تجمع گازهای مضر جلوگیری شود.
- دور از شعله و منابع حرارتی کار کنید چون گازهای مبرد قابل اشتعال یا انفجار هستند.
- فشارهای سیستم را به طور مداوم با گیج بررسی کنید و از رسیدن فشارها به مقادیر غیرمعمول جلوگیری کنید.
- دمای محیط و دمای لولههای سیستم را چک کنید، زیرا تغییر دما بر عملکرد شارژ و فشارها تاثیرگذار است.
- گاز را به آرامی وارد سیستم کنید تا فشار ناگهانی به کمپرسور یا لولهها وارد نشود.
- شارژ سریع و بدون کنترل باعث آسیب مکانیکی و افزایش خطرات ایمنی میشود.
برای شارژ گاز کولرگازی با کجا تماس بگیریم؟
شارژ گاز کولر گازی یکی از مهمترین اقداماتی است که برای حفظ عملکرد مطلوب، افزایش عمر مفید دستگاه و جلوگیری از آسیبهای جدی به اجزای سیستم باید با دقت و تخصص انجام شود. در این مقاله تلاش کردیم تا بهصورت گام به گام و با زبانی ساده و تخصصی، تمامی نکات و مراحل مرتبط با شارژ گاز کولر گازی را بررسی کنیم؛ از شناخت انواع گازهای رایج و روشهای شارژ گرفته تا علائم کمبود گاز، تجهیزات مورد نیاز و اقدامات ایمنی و فنی لازم. در نهایت، رفع نشتی یا گازگیری کولرگازی عملیاتی تخصصی و فنی است که کوچکترین اشتباه در انجام آن میتواند منجر به آسیب جدی به دستگاه شود. بنابراین توصیه میشود از خدمات مرکز معتبر آی پی امداد و تکنسینهای مجرب آن برای این کار استفاده شود. شما می توانید از طریق تماس با شماره های 02158941 و 02191003098 از متخصصین این مجموعه برای شارژ گاز اسپیلت خود کمک بگیرید.
لطفا شارژ کولر گازی با کپسول یک کیلویی را هم نمایش دهید.باتشکر
حتما احمد جان