ترمیستور کولرگازی چیست؟

دیدگاه و تجربیات شما برای ما ارزشمند است!

شما می توانید با به اشتراک گذاشتن دیدگاه و تجربیات خود در انتهای مقاله ترمیستور کولرگازی چیست؟ به گفتمان آنلاین با تعمیرکاران آی پی امداد و دیگر کاربران بپردازید.

مشاوره آنلاین

ترمیستور کولر گازی حساس به تغییرات دمای محیط و قطعات داخلی دستگاه است و با ارسال اطلاعات دقیق به برد کنترل، باعث می‌شود کولر در شرایط بهینه کار کند، مصرف انرژی کاهش یابد و از خرابی‌های احتمالی جلوگیری شود. آشنایی با ساختار، عملکرد، انواع و روش‌های تست و تعویض ترمیستور کولر گازی برای تعمیرکاران و کاربران، کلید حفظ عملکرد بهینه و طول عمر بیشتر کولر به شمار می‌آید. در این مقاله از آی پی امداد، به بررسی جامع و تخصصی ترمیستور کولر گازی، محل نصب، علائم خرابی، نحوه تست و نکات مهم در نگهداری آن خواهیم پرداخت. چنانچه برای تست و تعویض این قطعه به کمک تخصصی نیاز دارید، با شماره 02191003098 و 02158941 تماس گرفته و درخواست تعمیر کولرگازی خود را ثبت نمایید.

کاربران گرامی با مطالعه این مقاله و با استفاده از نظرات تعمیرکار نمایندگی تعمیرات لوازم خانگی آی پی امداد می توانید به تمام پرسش های خود در مورد ترمیستور کولرگازی پاسخ دهید.

ترمیستور کولر گازی چیست؟

ترمیستور (Thermistor) یک نوع مقاومت حرارتی (سنسور دما) است که مقاومت الکتریکی آن با تغییر دما به‌طور قابل توجهی تغییر می‌کند. در کولر گازی، ترمیستور نقشی کلیدی در اندازه‌ گیری و کنترل دما دارد و به برد الکترونیکی (مادر برد) کمک می‌کند تا بر اساس دما، تصمیم بگیرد که کمپرسور یا فن‌ها چگونه و چه زمانی کار کنند.

وظیفه سنسور دمای کولر گازی

ترمیستور معمولا در پنل داخلی نصب می‌شود و دمای هوای ورودی را می‌سنجد.

• یک ترمیستور دیگر به لوله‌های اواپراتور متصل است تا دمای سطح کویل را بسنجد و از یخ‌زدگی یا کاهش بیش از حد دما جلوگیری کند.
• برخی مدل‌ها در یونیت بیرونی نیز ترمیستور دارند که دمای کندانسور یا لوله‌های خروجی را مانیتور می‌کند.
• با ارسال مقدار مقاومت (که وابسته به دما است) به برد دستگاه، فرمان روشن یا خاموش شدن کمپرسور، فن یا المنت دیفراست صادر می‌شود.

ترمیستور یا سنسور کولر گازی کجاست؟

در کولرهای گازی (اسپلیت‌)، معمولا چند سنسور دما (ترمیستور) به‌ کار می‌رود که هرکدام در محل خاصی نصب می‌شوند تا وظیفه کنترل دمای بخش‌های مختلف دستگاه را به‌ خوبی انجام دهند. این‌ها شامل:

سنسور دمای کولر گازی کجاست؟

• این سنسور داخل یونیت داخلی (پنل) نصب می‌شود.
• اغلب در نزدیکی فیلتر هوا یا در مسیر مکش هوای پنل قرار می‌گیرد تا دمای هوای داخل اتاق را که وارد دستگاه می‌شود، به‌طور دقیق اندازه‌گیری کند.
• معمولا روی برد کنترل پنل داخلی یا نزدیک ورودی فن قرار داده می‌شود.

محل نصب سنسور پایپ کولر گازی

• به این مدل، سنسور پایپ یا سنسور لوله اواپراتور می‌گویند.
• مستقیما روی لوله‌های مسی اواپراتور در یونیت داخلی نصب می‌شود.
• معمولا با گیره یا نوار عایق به یکی از لوله‌های مسی متصل می‌شود تا دمای سطح لوله را بخواند.

محل قرارگیری سنسور دمای کندانسور کولر گازی

• در برخی کولرهای گازی (مخصوصا مدل‌های اینورتر و چند حسگره)، یک سنسور دمای مجزا در یونیت بیرونی (کندانسینگ یونیت) وجود دارد.
• این سنسور روی لوله‌های مسی کندانسور یا خروجی کمپرسور نصب می‌شود.
• هدف آن اندازه‌گیری دمای مبرد در کندانسور و حفاظت از سیستم در برابر دمای بالا یا پایین غیرعادی است.

انواع ترمیستور کولر گازی

ترمیستور در کولر گازی یک نوع مقاومت حرارتی است که مقدار مقاومت آن بسته به دما تغییر می‌کند. این قطعه به‌عنوان سنسور دما در مدار کولر گازی برای کنترل عملکرد کمپرسور، فن‌ها و پیشگیری از مشکلاتی مثل یخ‌زدگی یا گرمای بیش از حد استفاده می‌شود.

ترمیستورهای کولر گازی از نظر ماهیت الکتریکی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. ترمیستور NTC

• مقاومت آن با افزایش دما کاهش می‌یابد.
• این ویژگی باعث می‌شود که با بالا رفتن دما، جریان بیشتری عبور کند.
• تقریبا تمام سنسورهای دمای کولر گازی (سنسور اتاق، پایپ، کندانسور) از نوع NTC هستند.
• به دلیل دقت بالا و پاسخ‌گویی سریع، برای تشخیص دقیق دما در لوله‌ها و هوای محیط بسیار مناسب هستند.
• مقاومت معمولی آن‌ها در دمای 25 درجه سانتی‌گراد اغلب بین 5KΩ تا 20KΩ است.

2. ترمیستور PTC

• مقاومت آن با افزایش دما افزایش می‌یابد.
• یعنی هر چه دما بالاتر رود، جریان عبوری کمتر می‌شود.
• به‌ طور معمول به‌عنوان سنسور دما استفاده نمی‌شود.
• در کولر گازی عمدتا از PTC به‌ عنوان محدود کننده جریان (استارتر) در مدار راه‌اندازی کمپرسورهای اسپیلت یا یخچال‌ها استفاده می‌شود.
• یعنی وقتی برق وصل می‌شود، PTC اجازه عبور جریان بالا برای استارت را می‌دهد، سپس با گرم شدن، مقاومتش بالا می‌رود و جریان استارت را قطع می‌کند.

در کولرهای گازی چند نوع ترمیستور NTC از نظر محل نصب و وظیفه به‌ کار می‌رود. انواع سنسور کولر گازی شامل:

1. ترمیستور دمای اتاق

• کاربرد آن سنجش دمای هوای محیط اتاق برای خاموش/روشن کردن کمپرسور است.

2. ترمیستور پایپ

• برای جلوگیری از یخ‌ زدگی و تشخیص دمای سطح لوله‌ها به کار می‌رود.

3. ترمیستور کندانسور

• کابرد آن در زمینه محافظت از کمپرسور در برابر دمای بیش از حد یا مدیریت فشار گاز می‌باشد.

علت خرابی ترمیستور کولر گازی

ترمیستور کولر گازی که معمولا از نوع NTC است، قطعه‌ای بسیار حساس به دما بوده و کوچک‌ترین آسیب یا تغییر در مشخصات آن می‌تواند عملکرد سیستم تهویه را مختل کند. عوامل مختلفی موجب خرابی یا اختلال در عملکرد این سنسور می‌شود که در ادامه به‌صورت رسمی بیان می‌شود:

1. فرسودگی الکتریکی یا مکانیکی

• با گذشت زمان و در اثر نوسانات مداوم دما، ترمیستور ممکن است خواص مقاومت حرارتی خود را از دست بدهد.
• تغییرات رطوبت، انبساط و انقباض مکرر باعث بروز ترک‌های میکروسکوپی در پوشش یا سیم‌های آن می‌شود.

2. اتصال یا قطع شدگی در سیم‌کشی

• در اثر لرزش‌های متداول کولر گازی، یا دستکاری و سرویس‌های غیر اصولی، سیم‌های متصل به ترمیستور ممکن است شل، پاره یا قطع شوند.
• همچنین اکسید شدن سوکت‌ها و اتصالات، باعث ایجاد مقاومت اضافی یا قطع ارتباط با برد الکترونیکی می‌شود.

3. نفوذ رطوبت یا یخ‌ زدگی

• در مناطق با رطوبت بالا، یا به دلیل چگالش بیش از حد روی لوله‌ها، ممکن است رطوبت وارد بدنه ترمیستور شود و باعث آسیب داخلی آن شود.
• همچنین در موارد یخ‌زدگی اواپراتور، اگر ترمیستور در محل مناسبی نصب نشده باشد، دچار ترک یا خرابی داخلی می‌شود.

4. نوسانات برق و شوک‌های ولتاژی

• افزایش ناگهانی ولتاژ (مثلا به علت رعد و برق یا نوسان شبکه برق) می‌تواند باعث آسیب به مدار داخلی برد شود که در نهایت ترمیستور متصل به آن نیز دچار جریان غیرمجاز شود و آسیب ببیند.

5. ضربه یا آسیب فیزیکی مستقیم

• هنگام باز و بسته کردن پنل یا کندانسینگ یونیت، یا در حین جابه‌جایی دستگاه، ممکن است ترمیستور یا سوکت آن دچار شکستگی شود.

6. مشکل در خود برد کنترل

• گاهی خرابی ترمیستور ناشی از خود ترمیستور نیست، بلکه به دلیل خرابی ورودی‌های پردازش دما در برد کنترل یا مدار داخلی برد است که باعث خواندن غلط مقاومت ترمیستور می‌شود.
• این مشکل ممکن است با خطای مشابه سنسور خراب ظاهر شود.

علائم خرابی سنسور محیطی کولر گازی

سنسور محیطی یا سنسور دمای اتاق یکی از مهم‌ترین قطعات کولر گازی است که دمای هوای محیط را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات لازم را به برد کنترل منتقل می‌کند. خرابی این سنسور می‌تواند عملکرد کولر را دچار اختلال جدی کند. علائم رایج خرابی سنسور محیطی کولر گازی عبارت‌اند از:

1. عملکرد نادرست یا نامنظم کولر گازی

• کولر به‌ طور مداوم روشن و خاموش می‌شود (قطع و وصل‌های مکرر).
• دستگاه بیش از حد سرد یا بیش از حد گرم می‌کند، حتی زمانی که تنظیمات دما درست است.
• عدم توانایی کولر در حفظ دمای تنظیم شده.

2. نمایش خطا یا ارور روی پنل

• در بسیاری از کولرهای گازی، خرابی سنسور محیطی با کدهای خطایی مانند E1، E2، F1، F2 یا ارورهای مرتبط با سنسور دما نمایش داده می‌شود.
• برخی مدل‌ها روی صفحه نمایشگر پیام “Sensor Error” یا علامتی مشابه نشان می‌دهند.

3. تشخیص دمای غیر واقعی توسط کولر

• هنگامی که سنسور خراب باشد، ممکن است کولر دمای محیط را خیلی پایین یا خیلی بالا نشان دهد، به همین دلیل کمپرسور یا فن با سرعت نادرست کار می‌کنند.

4. روشن نشدن کمپرسور یا کارکرد دائم فن

• در صورت عدم ارسال سیگنال درست از سنسور، برد کنترل ممکن است کمپرسور را روشن نکند یا فقط فن داخلی روشن بماند و سرمایش ایجاد نشود.

5. افزایش مصرف برق و استهلاک دستگاه

• عملکرد نامناسب باعث می‌شود کولر بیش از حد کار کند تا به دمای مورد نظر برسد، که باعث افزایش مصرف انرژی و فشار به قطعات می‌شود.

6. دمای اتاق با تنظیمات پنل همخوانی ندارد

• وقتی دما روی پنل مثلا 24 درجه تنظیم شده، اما کولر همچنان کار می‌کند یا هوا را سردتر/گرم‌تر از حد تنظیم شده می‌کند.

علائم خرابی سنسور پایپ کولر گازی

سنسور پایپ کولرگازی دمای لوله‌های اواپراتور را اندازه‌گیری می‌کند. این سنسور وظیفه جلوگیری از یخ‌زدگی و تنظیم دقیق عملکرد کمپرسور و فن را بر عهده دارد. خرابی این سنسور می‌تواند موجب بروز مشکلات جدی در عملکرد دستگاه شود.

1. ایجاد یخ‌ زدگی روی لوله‌ها و اواپراتور

• اگر سنسور پایپ خراب شود، کولر نمی‌تواند دمای واقعی لوله را تشخیص دهد و در نتیجه ممکن است کمپرسور بدون توقف کار کند که باعث یخ‌زدگی سطح لوله‌های اواپراتور می‌شود.
• یخ‌ زدگی بیش از حد منجر به کاهش کارایی سرمایش و فشار مضاعف روی دستگاه خواهد شد.

2. خاموش و روشن شدن مکرر کمپرسور

• سنسور پایپ معیوب باعث ارسال اطلاعات نادرست به برد کنترل می‌شود و در نتیجه کمپرسور به صورت نامنظم و مکرر روشن و خاموش می‌شود که این موضوع به مرور عمر قطعات را کاهش می‌دهد.

3. کاهش شدید عملکرد سرمایش

• به دلیل خواندن اشتباه دما توسط سنسور، سیستم نمی‌تواند به دمای مطلوب برسد و سرمایش کاهش می‌یابد یا به طور کامل قطع می‌شود.

4. نمایش کد خطا یا ارور مرتبط با سنسور پایپ

• اکثر کولرهای گازی مجهز به سیستم تشخیص خطا هستند و در صورت خرابی سنسور پایپ، ارورهایی مانند E1، E2، یا کدهای مرتبط با دمای لوله روی پنل نمایش داده می‌شود.

5. روشن ماندن فن داخلی بدون فعالیت کمپرسور

• خرابی سنسور پایپ ممکن است باعث شود برد کنترل کمپرسور را خاموش کند اما فن داخلی همچنان روشن بماند، چرا که دمای واقعی لوله را به درستی دریافت نمی‌کند.

6. افزایش مصرف برق و استهلاک

• با توجه به اینکه کمپرسور ممکن است در حالت‌های نادرست کار کند، مصرف انرژی افزایش یافته و استهلاک قطعات نیز بالا می‌رود.

روش تست سنسور کولر گازی

سنسورهای کولر گازی، معمولا از نوع NTC هستند؛ یعنی مقاومت آنها با افزایش دما کاهش می‌یابد. تست این سنسورها برای اطمینان از سالم بودن و عملکرد صحیح، بسیار مهم است و معمولا با استفاده از یک مولتی‌متر دیجیتال انجام می‌شود.

نحوه تست سنسور دمای کولر گازی با مولتی متر

در اولین مرحله از تست ترمیستور کولر گازی به بررسی نحوه بررسی این قطعه به کمک مولتی متر خواهیم پرداخت.

تست ترمیستور کولر گازی با گرما

تست عملکرد صحیح ترمیستور با گرما یکی از روش‌های متداول برای بررسی سلامت این قطعه است.

تست سنسور ptc در کولر گازی

برخلاف ترمیستورهای NTC، در PTC با افزایش دما مقاومت بیشتر می‌شود. این نوع سنسور در برخی مدل‌های کولر گازی برای محافظت یا کنترل دما به کار می‌رود.

نحوه تست سنسور محیطی کولر گازی

اطمینان از عملکرد صحیح این سنسور برای حفظ کارکرد بهینه و جلوگیری از مشکلاتی مانند کارکرد نامناسب یا خاموشی‌های ناگهانی ضروری است.

تست سنسور کندانسور کولر گازی

تست دقیق سنسور کندانسور اسپیلت برای تشخیص خرابی و جلوگیری از آسیب به قطعات مهم ضروری است.

مقدار اهم سنسور کولر گازی چقدر است؟

سنسورهای کولر گازی معمولا از نوع ترمیستور NTC هستند که با افزایش دما، مقاومت آنها کاهش می‌یابد. مقدار مقاومت (اهم) این سنسورها در دمای محیط (حدود 25 درجه سانتی‌گراد) در بازه‌ای مشخص قرار دارد که بسته به مدل و برند کولر متفاوت است.

• بازه معمول مقاومت سنسور کولر گازی در دمای 25 درجه سانتی‌گراد معمولا بین 8 کیلو اهم تا 12 کیلو اهم است.
• برخی سنسورها ممکن است مقاومت اولیه حدود 10 کیلو اهم داشته باشند که مقدار استاندارد رایج محسوب می‌شود.

نحوه تعویض ترمیستور کولرگازی

خرابی ترمیستور کولر گازی می‌تواند باعث اختلال در عملکرد کولر، کاهش راندمان، یا خاموش و روشن شدن‌های مکرر شود. در اینجا مراحل تعویض ترمیستور به صورت تخصصی شرح داده شده است:

1. ابتدا دستگاه را از برق قطع کنید تا ایمنی کامل برقرار باشد.
2. از دستکش و ابزار ایمنی (پیچ‌گوشتی، مولتی‌متر، سیم‌چین، لحیم‌کاری در صورت نیاز) استفاده کنید.
3. ترمیستور معمولاً روی لوله مسی (سنسور پایپ) یا درون یونیت داخلی/کوندانسور نصب شده است.
4. در صورت نیاز پنل دستگاه را باز کنید تا به سنسور دسترسی پیدا کنید.
5. سنسور معمولا سیم‌دار بوده و به برد کنترل متصل است.
6. با مولتی‌متر مقدار اهم ترمیستور را در دمای محیط اندازه‌گیری کنید و با مقدار استاندارد تطبیق دهید.
7. سالم بودن سیم‌ها، اتصال‌ها و ترمیستور را از نظر شکستگی یا سوختگی بررسی کنید.
8. اتصالات سیم‌ها به برد یا کانکتور را به آرامی جدا کنید.
9. در صورت وجود بست یا چسب، آن‌ها را باز کنید تا ترمیستور آزاد شود.
10. از وارد آوردن آسیب به لوله‌ها و برد الکترونیکی خودداری کنید.
11. سنسور جدید باید دقیقا با مشخصات مدل قبلی (مقدار مقاومت، نوع NTC یا PTC، سایز و طول سیم) تطابق داشته باشد.
12. ترمیستور را در همان محل قبلی قرار دهید و به لوله یا پایه آن محکم کنید (معمولاً با بست یا چسب حرارتی مخصوص).
13. سیم‌های سنسور را به کانکتور یا برد متصل کنید، اتصال باید محکم و بدون قطعی باشد.
14. کولر را به برق وصل کنید و عملکرد سنسور را با مولتی‌متر یا از طریق برد کنترل بررسی کنید.
15. کولر باید دمای محیط را به درستی تشخیص داده و عملکرد دستگاه منطبق با آن باشد.
16. پس از اطمینان از عملکرد صحیح، پنل را به صورت کامل ببندید.
17. مطمئن شوید سیم‌ها و قطعات به درستی سر جایشان قرار گرفته‌اند و هیچ تماسی با قسمت‌های متحرک یا فلزی ندارند.

نکات مهم برای افزایش عمر ترمیستور کولرگازی

سنسور دمای کولر گازی نقش کلیدی در عملکرد صحیح و بهینه دستگاه دارد. رعایت نکات زیر به حفظ سلامت و افزایش طول عمر این قطعه حساس کمک می‌کند:

برای تعویض ترمیستور کولر گازی با کجا تماس بگیریم؟

در این مقاله از آی پی امداد به معرفی ترمیستور کولرگازی، وظیفه و انواع آن که شامل سنسور PTC و NTC می شوند، برای شما پرداختیم. همچنین برای شما روش های تست سنسور کولر گازی از طریق مولتی متر و گرما را شرح دادیم. در صورتی در متوجه وجود خرابی در ترمیستور کولر گازی خود شده یا حتی موفق به تست یا تعویض آن نشدید، بهتر است با شماره های آی پی امداد (02191003098 و 02158941) تماس بگیرید. متخصصین این مجموعه در کوتاه ترین زمان در محل مورد نظر شما حاضر شده و تعمیرات دستگاه را با بهترین کیفیت انجام می دهند.